MỘT SỐ TIÊU CHUẨN ĐỐI VỚI NGƯỜI THAM GIA HIẾN MÁU
1. Ai có thể tham gia hiến máu?
Độ tuổi hiến máu: Từ 18 - 60 tuổi.
Cân nặng: Trên 45 kg đối với nam và 42 kg đối với nữ.
Không bị nhiễm hoặc không có các hành vi lây nhiễm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường truyền máu khác.
Thời gian giữa 2 lần hiến máu là 3 tháng đối với cả Nam và Nữ.
2. Ai là người không được hiến máu?
Người đã nhiễm hoặc có nguy cơ lây nhiễm các loại virus: HIV, viêm gan B, viêm gan C, và các virus lây qua đường truyền máu.
Người có các bệnh mãn tính: Tim mạch, huyết áp, bệnh thận,… Không mang thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 12 tháng.
3. Máu của tôi sau khi hiến sẽ được làm những xét nghiệm gì?
Tất cả những đơn vị máu thu được sẽ được kiểm tra nhóm máu (hệ OAB - Rh), HIV, Virus viêm gan B, Virus viêm gan C, Giang mai, Sốt rét.
Bạn sẽ được thông báo kết quả, được giữ kín và được tư vấn (miễn phí) khi phát hiện ra các bệnh nhiễm trùng nói trên.
4. Số lượng máu mỗi lần hiến là bao nhiêu ml?
Mỗi người có khoảng 75ml máu/kg cân nặng và lượng máu hiến < 9ml/kg cân nặng thì không có hại cho sức khỏe.
Ví dụ: Một người 45kg có khoảng 3.150ml máu và có thể hiến < 405 ml máu/lần. Mỗi năm hiến không quá 4 lần đối với nam và 3 lần đối với nữ.
Như vậy lượng máu hiến của người hiến máu là: 250ml, 350ml hoặc 450 ml/01 lần hiến.
5. Máu gồm những thành phần và chức năng gì?
Máu là một chất lỏng lưu thông trong các mạch máu của cơ thể, gồm nhiều thành phần, mỗi thành phần làm nhiệm vụ khác nhau:
• Hồng cầu làm nhiệm vụ chính là vận chuyển oxy;
• Bạch cầu làm nhiệm vụ bảo vệ cơ thể;
• Tiểu cầu tham gia vào quá trình đông cầm máu.
• Huyết tương: gồm nhiều thành phần khác nhau.
6. Tại sao lại có nhiều người cần phải được truyền máu?
Mỗi giờ có hàng trăm người bệnh cần phải được truyền máu vì:
• Bị mất máu do chấn thương, tai nạn, thảm hoạ, xuất huyết tiêu hoá.
• Do bị các bệnh gây thiếu máu, chảy máu: ung thư máu, máu khó đông,...
• Các phương pháp điều trị hiện đại: phẫu thuật tim, ghép gan,...
7. Nhu cầu máu điều trị ở nước ta hiện nay?
Mỗi năm nước ta cần khoảng 1.700.000 đơn vị máu điều trị.
Máu cần cho điều trị hằng ngày, cho cấp cứu, cho dự phòng các thảm họa, tai nạn cần truyền máu với số lượng lớn.
Hiện tại chúng ta đã đáp ứng được khoảng 35% nhu cầu máu cho điều trị.
8. Hiến máu có hại đến sức khoẻ không?
Hiến máu theo hướng dẫn của thầy thuốc không có hại cho sức khỏe. Điều đó đã được chứng minh bằng các cơ sở khoa học và cơ sở thực tế:
Cơ sở khoa học:
Máu có nhiều thành phần, mỗi thành phần chỉ có đời sống nhất định và luôn luôn được đổi mới hằng ngày. Ví dụ: Hồng cầu sống được 120 ngày, huyết tương thường xuyên được thay thế và đổi mới. Cơ sở khoa học cho thấy, nếu mỗi lần hiến dưới 1/10 lượng máu trong cơ thể thì không có hại đến sức khỏe.
Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh rằng, sau khi hiến máu, các chỉ số máu có thay đổi chút ít nhưng vẫn nằm trong giới hạn sinh lý bình thường không hề gây ảnh hưởng đến các hoạt động thường ngày của cơ thể.
Cơ sở thực tế:
Thực tế đã có hàng triệu người hiến máu nhiều lần mà sức khỏe vẫn hoàn toàn tốt. Trên thế giới có người hiến máu trên 400 lần. Ở Việt Nam, người hiến máu nhiều lần nhất đã hiến gần 100 lần, sức khỏe hoàn toàn tốt.
Như vậy, mỗi người nếu thấy sức khoẻ tốt, đạt tiêu chuẩn hiến máu thì có thể hiến máu từ 3-4 lần trong một năm sẽ giúp đỡ được người bệnh. Bên cạnh đó việc hiến máu sẽ mang lại lợi ích cho chính người hiến máu.
QUYỀN LỢI ĐỐI VỚI NGƯỜI HIẾN MÁU TÌNH NGUYỆN
Quyền lợi và chế độ đối với người hiến máu tình nguyện theo Thông tư số 33/2014/TT - BYT ngày 27 tháng 10 năm 2014 của Bộ Y tế Quy định giá tối đa và chi phí phục vụ cho việc xác định giá một đơn vị máu toàn phần, chế phẩm máu đạt tiêu chuẩn:
- Được khám và tư vấn sức khỏe miễn phí.
- Được kiểm tra và thông báo kết quả các xét nghiệm máu (hoàn toàn bí mật): nhóm máu, HIV, virut viêm gan B, virut viêm gan C, giang mai, sốt rét. Trong trường hợp người hiến máu có nhiễm hoặc nghi ngờ các mầm bệnh này thì sẽ được Bác sỹ mời đến để tư vấn sức khỏe.
- Được bồi dưỡng và chăm sóc theo các quy định hiện hành:
+ Phục vụ ăn nhẹ tại chỗ: tương đương 35.000 đồng.
+ Hỗ trợ chi phí đi lại (bằng tiền mặt): 45.000 đồng.
+ Nhận quà tặng (bằng hiện vật) nhằm động viên, khuyến khích đối với người hiến máu toàn phần tình nguyện:
Một đơn vị máu thể tích 250 ml: 100.000 đồng;
Một đơn vị máu thể tích 350 ml: 150.000 đồng;
Một đơn vị máu thể tích 450 ml: 180.000 đồng.
+ Được cấp giấy chứng nhận hiến máu tình nguyện của Ban chỉ đạo hiến máu nhân đạo Tỉnh, Thành phố. Ngoài giá trị về mặt tôn vinh, giấy chứng nhận hiến máu có giá trị bồi hoàn máu, số lượng máu được bồi hoàn lại tối đa bằng lượng máu người hiến máu đã hiến. Giấy Chứng nhận này có giá trị tại các bệnh viện, các cơ sở y tế công lập trên toàn quốc.
+ Quận đoàn Thanh Xuân căn cứ vào tình hình thực tế sẽ hỗ trợ thêm kinh phí đi lại cho người trực tiếp hiến máu.
CĂN DẶN CỦA THẦY THUỐC ĐỐI VỚI NGƯỜI HIẾN MÁU
Đêm hôm trước ngày hiến máu không thức quá khuya, không uống rượu bia.
Nên ăn nhẹ và uống nhiều nước trước khi hiến máu, không ăn chất có nhiều đường, mỡ trước khi hiến máu.
Mang giấy CMND, hoặc giấy tờ tùy thân khi đi hiến máu.
Nếu phát hiện chảy máu tại nơi lấy máu: Giơ cao tay; Lấy tay kia ấn nhẹ vào miếng bông hoặc băng dính; Thay miếng bông và băng dính khác.
Nếu xuất hiện bầm tím tại chỗ:
02 ngày đầu sau hiến máu: Chườm lạnh tại chỗ.
Những ngày sau: Chườm nóng 2 - 4 lần/ngày.
Ngay sau khi hiến máu: Chỉ dời điểm hiến máu khi thực sự thoải mái; Nếu cảm thấy chóng mặt, mệt: Nên nằm nghỉ 10 – 15 phút; Uống nhiều nước sau khi hiến máu; Để miếng băng dính sau ít nhất 4 - 6 giờ mới lấy đi.
Các hoạt động cần tránh sau khi hiến máu:
Không uống rượu, bia trong ngày đầu sau khi hiến máu.
Không làm việc gắng sức (leo núi, tập tạ) trong hai ngày đầu.
Chế độ ăn, sinh hoạt sau khi hiến máu:
Giữ chế độ ăn uống, sinh hoạt bình thường.
Nếu có thể, tăng cường sử dụng các chất bổ máu: thịt, gan, trứng, sữa … hoặc dùng thêm các thuốc bổ máu.
CÁC BƯỚC THAM GIA HIẾN MÁU
Bước 1: Đăng ký tham gia hiến máu (phiếu phát tại điểm hiến máu)
Người hiến máu dành thời gian tìm hiểu thêm thông tin về hiến máu qua tài liệu tại điểm hiến máu hoặc trao đổi với các tuyên truyền viên, nhân viên y tế; xuất trình giấy tờ tùy thân; Nhận phiếu đăng ký hiến máu, sau đó điền đầy đủ, chính xác các thông tin vào phiếu đăng ký hiến máu.
Bước 2: Khám và tư vấn sức khoẻ
Các Bác sỹ sẽ tư vấn để khai thác các tiền sử bệnh lý liên quan tới sức khỏe của quý vị, giải đáp những băn khoăn, lo lắng của quý vị về việc hiến máu nhằm khẳng định rằng quý vị đã có hiểu biết đầy đủ về việc hiến máu và hoàn toàn thoải mái, tự nguyện tham gia hiến máu.
Tiếp theo, bác sỹ sẽ khai thác các yếu tố hành vi nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường truyền máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai, sốt rét cũng như các bệnh có thể lây nhiễm qua đường truyền máu.
Tiếp, các bác sỹ sẽ tiến hành khám sức khỏe cho quý vị để đảm bảo rằng, quý vị chỉ hiến máu khi hoàn toàn khỏe mạnh.
Bước 3: Xét nghiệm trước hiến máu gồm
Xét nghiệp huyết sắc tố: Xét nghiệm này nhằm đảm bảo những người đang thiếu máu sẽ không hiến máu. Người hiến máu chỉ hiến khi lượng huyết sắc tố đạt trên 120gam/lít.
Xét nghiệm virus viêm gan B: bằng kít xét nghiệm nhanh, để đảm bảo những người có vi rút viêm gan B không tham gia hiến máu.
Bước 4: Hiến máu
Mỗi người sẽ dành trung bình 5 - 7 phút cho việc hiến máu. Lượng máu hiến mỗi lần là: 250 ml, 350 ml hoặc 450ml.
Bước 5: Nghỉ và nhận giấy chứng nhận sau hiến máu
Sau hiến máu, Quý vị sẽ phải nghỉ tại điểm hiến máu ít nhất 10 phút, quý vị sẽ được phục vụ ăn nhẹ và được khuyến cáo uống nhiều nước sau khi hiến máu. Quý vị chỉ nên dời điểm hiến máu khi cảm thấy hoàn toản thoải mái.